Is the Removal of the Auditor General a Legal Decision, or Is There Political Motivation Behind It? (Tr: Baş Denetçinin Görevden Alınması Hukuksal bir Karar mı, Yoksa Arkasında Siyasi bir Motivasyon mu Var?)

Is the Removal of the Auditor General a Legal Decision, or Is There Political Motivation Behind It?

About a month and a half ago, I decided to take a break from writing and politics. I watched from a distance the developments in both the north and the Republic of Cyprus. I wasn't planning on breaking my silence, but last week, I saw that decision from the Supreme Constitutional Court of the Republic of Cyprus: “The Auditor General has been dismissed.” I felt I had to write about this.

Although this topic hasn’t garnered much attention in the north, it caused quite a stir in the Republic of Cyprus. In fact, last Saturday, there was even a protest in front of the Presidential Palace. Undoubtedly, the dismissal of Odysseas Michaelides was a ‘historic’ decision, one that sets a serious precedent for the future. But why was Odysseas Michaelides removed from his position? Was this decision purely a legal one, or was there political motivation behind it?

Let’s start from the basics: According to the 1960 Constitution, the Republic of Cyprus has a Greek Cypriot President and a Turkish Cypriot Vice President, and both positions have the right to ‘veto’ each other's decisions. However, when the Turkish Cypriots withdrew from the Republic in 1964, a ‘vacuum’ was created in the Constitution. In response to this, the Doctrine of Necessity was put into effect, based on emergency law. As a result, decisions that were supposed to be made by these two offices are now made solely by the President, since Turkish Cypriots are no longer in the government, effectively giving the President ‘ultimate authority.’

However, the governance in the Republic of Cyprus did not turn into an autocratic regime with the mindset of ‘the President can do whatever he wants,’ at least not yet. The General Audit Office, equivalent to what we are used to calling the Court of Auditors, has the authority to audit all public expenditures. Although the Auditor General, like the Attorney General, is appointed by the President, Odysseas Michaelides, with various corruption reports during his tenure, tried to maintain his independence and earned the public’s appreciation. The general perception among the public was that Odysseas Michaelides’ actions prevented certain individuals in high positions from continuing their ‘schemes.’ Did you think we have ‘schemers’ here but not there? President Christodoulides himself mentioned recently that we are going through a period where ‘corruption is synonymous with the government.’ This statement not only describes the real government of the Republic of Cyprus but also the puppet government in the north of the island. Of course, politicians in the Republic of Cyprus cannot compete with the politicians in the north when it comes to corruption, that’s a separate matter…

Following the request of Attorney General Savvides, who gained notoriety for his involvement in the golden passport scandal, the Supreme Constitutional Court dismissed Odysseas Michaelides for ‘improper conduct.’ Naturally, this situation caused great discomfort among the public. While politicians involved in various corruption scandals remain in office, why was the Auditor General, who reported these corruptions, dismissed?

Considering all of this, it’s quite clear to everyone that a political disagreement was brought to fruition through a legal decision. We cannot pass judgment on the decision itself, as every civilized society must respect court rulings. However, this does not mean that these rulings are exempt from criticism. Now, my question is, how does this decision resonate with a society already biased against everything? We all know that we are in a period in the Republic of Cyprus where trust in politicians is severely shaken. In fact, if you remember, as a response to the frustration with politicians, we recently sent a YouTube celebrity to Brussels as an MEP in the European Parliament elections. So, after this decision, how will the public view the judiciary in the Republic of Cyprus?

The public sees corruption as a pathology that affects every aspect of social life in Cyprus. The dismissal of an Auditor General who exposes corruption while politicians associated with corruption scandals continue in office has further eroded trust in the judiciary, hasn’t it? And remember, when trust in every institution in a society fades, it means democracy itself is beginning to fade…

In Cyprus, both in the north and in the Republic, the judiciary has always been a stronghold. After this event, I hope steps will be taken by legal professionals to restore public confidence in the judiciary.

I must also add that corruption on both sides of the island is undermining the public’s trust in politicians and institutions, and it is also obstructing the peace and reunification process. Justice and peace are not such distant concepts from each other. Justice must come to every corner of Cyprus for peace to follow…


Published in Özgür Gazete on 24.09.2024

Baş Denetçinin Görevden Alınması Hukuksal mı Siyasi Motivasyon mu? - Özgür Gazete Kıbrıs (ozgurgazetekibris.com)

***Turkish: 

Baş Denetçinin Görevden Alınması Hukuksal bir Karar mı, Yoksa Arkasında Siyasi bir Motivasyon mu Var?

                Yaklaşık bir buçuk ay önce yazmaya ve siyasete ara verme kararı almıştım. Uzaktan izledim hem kuzeyde hem Kıbrıs Cumhuriyeti’nde yaşanan gelişmeleri. Sessizliğimi bozmayı düşünmüyordum aslında; ancak geçtiğimiz hafta Kıbrıs Cumhuriyeti Yüksek Anayasa Mahkemesi’nden çıkan o kararı gördüm: “Baş denetçinin görevine son verildi.” Bunu kaleme almalıydım.

                Bu konu adanın kuzeyinde pek gündem olmasa da Kıbrıs Cumhuriyeti’nde yer yerinden sallandı. Hatta geçtiğimiz Cumartesi, Başkanlık Sarayı’nın önünde eylem bile yapıldı. Hiç şüphesiz ki Odysseas Michaelides’in görevden alınması ‘tarihi’ bir karardı, ilerisi için ciddi bir emsal teşkil eden karar… Peki Odysseas Michaelides hakkında neden görevinden alındı? Bu karar tamamen hukuki bir karar mıydı, yoksa arkasında bir siyasi motivasyon mu vardı?

                En temelden başlayalım: 1960 Anayasası’na göre, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Kıbrıslırum bir Başkanı ve Kıbrıslıtürk bir Başkan Yardımcısı vardır ve bu iki makamın birbirlerinin aldığı kararları ‘veto’ etme hakkı vardır. Ancak Kıbrıslıtürklerin 1964’te Cumhuriyet’ten çekilmesi üzerine Anayasa’da bir ‘boşluk’ oluşmuştur. Bunun üzerinde acil durum hukukuna dayanarak Zorunluluk Doktrini yürürlüğe konulmuştur. Bu yüzden normalde bu iki makam tarafından alınması gereken kararlar, Kıbrıslıtürkler artık hükümette olmadığı için sadece Başkan tarafından alınmaktadır ve bu da Başkan’a ‘nihai bir yetki’ vermektedir...

                Ancak tabi ki, Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki yönetim, ‘Başkan her istediğini yapabilir,’ anlayışında otokratik bir düzene dönüşmedi, yani henüz. Genel Denetim Ofisi, bizlerin alıştığı şekliyle Sayıştay, tüm kamu harcamalarını denetleme yetkisine sahip bir ofistir. Baş denetçi, Başsavcı gibi Başkan tarafından atansa da Odysseas Michaelidis, çeşitli yolsuzluk raporları ile görevi boyunca bağımsızlığını korumaya çalışmış ve halkın takdirini kazanmıştır. Halktaki genel algı, Odysseas Michaelides'in davranışları nedeniyle, belirli makamlardaki kişilerin ‘hammalarına’ devam etmesinin engellendiği yönündeydi. Bizde ‘hammacılar’ var da orada yok mu sandınız? Başkan Christodoulides de geçtiğimiz günlerde belirtmişti aslında, ‘yolsuzluğun hükümetle eşanlamlı olduğu’ bir dönemden geçiyoruz. Bu cümle hem Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki gerçek hükümet hem de adanın kuzeyindeki sahte hükümeti betimler nitelikte adeta. Tabi Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki siyasetçiler, adanın kuzeyindeki siyasetçiler ile yolsuzluk konusunda yarışamazlar, orası ayrı…

                Altın pasaport iddialarıyla adından oldukça söz ettiren Başsavcı Savvides’in Yüksek Anayasa Mahkemesi’ne başvurması üzerine Odysseas Michaelides, ‘uygunsuz davranış’ sebebiyle görevinden alındı. Doğal olarak bu durum toplumda ciddi bir rahatsızlık yarattı. Adları çeşitli yolsuzluk skandallarına karışmış siyasetçiler görevlerine devam ederken, yolsuzlukları raporlayan Baş denetçi neden görevinden alındı?

                Tüm bunları göz önünde bulundurursak, siyasi bir uyuşmazlığın, hukuksal bir karara bağlanarak yürürlüğe konulduğu herkes için oldukça açık. Kararın kendisi hakkında bir yargıda bulunamayız, her medeni toplum mahkeme kararlarına saygı göstermelidir; ancak bu da kararların eleştiriye kapalı olduğu anlamına gelmemektedir. Şimdi benim sorum, bu kararın zaten herkese karşı önyargılı olan bir toplum tarafından nasıl algılandığıdır. Kıbrıs Cumhuriyeti’nde siyasetçilere güvenin oldukça sarsıldığı bir dönemde olduğumuzu hepimiz biliyoruz. Hatta hatırlarsanız, siyasetçilere tepki olsun diye geçtiğimiz aylarda gerçekleşen Avrupa Parlamentosu seçimlerinde milletvekili olarak bir Youtube fenomenini Brüksel’e yolladık. Peki, bu karar üzerine, halkın Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki yargıya bakışı nasıl olacaktır?

                Halk, yolsuzluğu Kıbrıs'taki toplumsal yaşamın tüm yönlerini etkileyen bir patoloji olarak görüyor. Yolsuzlukları ortaya çıkaran bir Baş denetçinin görevden alınması; ancak yolsuzluklarla adları anılan siyasetçilerin görevlerine devam etmesi, yargıya olan güveni daha da sarsmamış mıdır? Ve unutmayın ki bir toplumda her kuruma olan güven kaybolursa, bu demokrasinin kaybolmaya başladığı anlamına gelir…

                Kıbrıs’ın genelinde hem kuzeyde hem Kıbrıs Cumhuriyeti’nde, yargı her zaman güçlü bir kale olmuştur. Bu olaydan sonra da hukukçular tarafından yargıya olan güveni güçlendirecek adımlar atılacağını umuyorum.

                Eklemeden de geçemeyeceğim, adanın her iki tarafındaki yolsuzluklar, halkın siyasetçilere ve kurumlara olan güvenini sarsmakta, barış ve birleşme sürecinde de baltalanmalara sebep olmaktadır. Adalet ve barış aslında o kadar uzak kavramlar değildir birbirlerine. Kıbrıs’ın her köşesine önce adalet gelmelidir ki, barış gelebilsin…